آرای هیات عمومی دیوان عدالت اداری شماره 851 و 845 و 850 و 853

رأی شماره 851 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص صلاحیت دیوان عدالت اداری به رسیدگی نسبت به شکایت از اقدامات واحدهای دولتی نسبت به تملک اراضی افراد

رأی هیأت عمومی             اولاً، با توجه به مفاد آراء فوق‎الذکر وجود تناقض بین قسمتی از دادنامه‎های شماره 1567 مورخ23/6/1387 و شماره1749 مورخ22/7/1387 شعبه اول با دادنامه شماره 1339 مورخ 23/7/1387 صادره از شعبه سوم در باب صلاحیت دیوان در رسیدگی به شکایت شاکیان از تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی طرف شکایت محرز است. ثانیاً، نظر به اینکه شکایت اشخاص از تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی در خصوص تملک اراضی آنان براساس لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه عمومی، عمرانی و نظامی دولت مصوب17/11/1358 در صلاحیت اختصاصی شعب دیوان‌عدالت اداری قرار دارد و امضاء سند انتقال توسط دادستان یا نماینده او، همچنین حضور نماینده دادستان در تصرف و اجرای طرح در موارد مصرح در مادتین 8 و 9 قانون فوق‎الذکر از نوع امور اجرائی امر تملک محسوب می‎شود و فی‎نفسه واجد ماهیت قضائی نیست تا رسیدگی به موضوع شکایت در صلاحیت شعب دیوان نباشد. بنابراین دادنامه شماره 1339 مورخ 23/7/1387 شعبه سوم دیوان از جهت اینکه رسیدگی به شکایت شاکیان را در صلاحیت دیوان عدالت اداری دانسته است، موافق اصول و موازین قانونی تشخیص داده می‎شود. این رأی به استناد بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازم‎الاتباع است.

تاریخ: 11/12/1387

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضائی دیوان عدالت اداری ـ رهبرپور

رأی شماره845 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص اینکه شکایت گروه پزشکی بروزیه وابسته به بنیاد مستضعفان قابل استماع در دیوان عدالت اداری نمی‌باشد تاریخ: 11/12/1387 

رأی هیأت عمومی            اولاً، با توجه به محتویات پرونده‎های فوق‎الذکر وجود تناقض بین دادنامه‎های شماره 910 مورخ 31/1/1387 و دادنامه شماره 2887 مورخ 24/11/1385 که مورد تایید شعبه اول تجدیدنظر قرارگرفته محرز است. ثانیاً، مطابق اصل 170 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری رسیدگی به شکایات و اعتراضات مردم اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی حقوق خصوصی از واحدهای دولتی و مامورین آنها در قلمرو ماده اخیرالذکر در صلاحیت اختصاصی شعب دیوان عدالت اداری قرار دارد. نظر به اینکه بنیاد مستضعفان به شرح قانون فهرست نهادها و موسسات عمومی غیر دولتی مصوب 1373 در زمره موسسات عمومی غیردولتی قرار گرفته و به حکم قانون تفسیر ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری در رابطه با قانون فهرست نهادها و موسسات عمومی غیر دولتی مصوب 1374 رسیدگی به شکایت از تصمیمات و اقدامات بنیاد مزبور و شرکتهای وابسته به بنیاد فوق‎الذکر از جمله شرکت سهامی خاص گروه پزشکی برزویه در صلاحیت دیوان قرار گرفته است، بنابراین اعتراض شرکت مزبور که در عداد اشخاص حقوقی حقوق خصوصی قرار ندارد نسبت به رأی هیأت حل اختلاف اداره کار، قابل رسیدگی و استماع در دیوان عدالت اداری نیست و دادنامه شماره 2887 مورخ 24/11/1385 شعبه هجدهم که مورد تایید شعبه اول تجدیدنظر دیوان قرار گرفته و متضمن این معنی است، صحیح و موافق قانون می‎باشد. این رأی به استناد بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازم‎الاتباع است.  هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضائی دیوان عدالت اداری ـ رهبرپور

رأی شماره850 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال بند (ج) ماده3 آیین‎نامه نحوه ادامه تحصیل دانشجویان در خارج از کشور با هزینه شخصی 

تاریخ: 11/12/1387   

رأی هیأت عمومی

        به صراحت ماده 14 قانون اعزام دانشجو به خارج از کشور، مشمولان نظام وظیفه به شرط عدم غیبت با سپردن تعهد می‎توانند جهت ادامه تحصیل طبق ضوابط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به خارج از کشور اعزام شوند. نظر به تعریف افراد مشمول انجام خدمت وظیفه عمومی به شرح ماده 2 قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 1363 و اینکه افراد دارای کارت پایان خدمت نظام وظیفه و یا کارت معافیت دائم از خدمت در زمره مشمولان خدمت نظام وظیفه عمومی قرار ندارند. بنابراین بند (ج) ماده 3 آیین‎نامه نحوه ادامه تحصیل دانشجویان در خارج از کشور مصوب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که منحصراً دارا بودن کارت پایان خدمت نظام وظیفه و یا کارت معافیت دائم را از جمله شرایط عمومی داوطلبان ادامه تحصیل دانشجویان در خارج از کشور قلمداد کرده و دایره شمول قانون را در مورد مشمولان خدمت نظام وظیفه عمومی محدود و مضییق ساخته است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات آن وزارتخانه در وضع مقررات دولتی تشخیص داده می‎شود و مستنداً به قسمت دوم اصل 170 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده یک و بند یک ماده 19 و ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می‎گردد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضائی دیوان عدالت اداری ـ رهبرپور  

رأی شماره853 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص احتساب سابقه و برقراری مستمری بازماندگان 

تاریخ: 11/12/1387  

رأی هیأت عمومی

            الف ـ تعارض در مدلول دادنامه‎های فوق‎الذکر محرز به نظر می‎رسد. ب ـ نظر به اینکه مرجع رسیدگی به اختلافات بین کارگر و کارفرما و یا قائم مقام قانونی آنها در موارد خاص در اجرای قانون کار از جمله احراز رابطه کارگری و کارفرمائی موضوع مادتین 2 و 3 قانون کار و مدت آن و الزام کارفرما به پرداخت حق بیمه کارگر خود حسب ماده 148 قانون مذکور در صلاحیت اختصاصی مراجع حل اختلاف کار قرار دارد و آراء قطعی مراجع مزبور لازم‎الاجراء است، بنابراین دادنامه شماره 465 مورخ 27/3/1387 شعبه پانزدهم دیوان که مفید لزوم تبعیت سازمان تأمین اجتماعی از رأی مرجع حل‌اختلاف کار در موارد فوق‎الذکر و برقراری مستمری بیمه شده متوفی با رعایت مقررات مربوط است صحیح و موافق اصول و موازی قانونی می‎باشد. این رأی به استناد تبصره 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازم‎الاتباع است 

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضائی دیوان عدالت اداری ـ رهبرپور